Bij vijfendertig jaar onafhankelijkheid - uitgesproken in de buitengewone openbare vergadering van De Nationale Assemblee

Vandaag, op de vijfendertigste verjaardag van onze Republiek is het goed om opnieuw stil te staan bij wat ons kenmerkt als land en als Surinaams volk. Het is daarnaast nodig om ons heel bewust te worden van de weg die we zijn gegaan en vast te stellen waar we naar toe willen als Surinamers. Het is even belangrijk dat we heel bewust een richting kiezen en bepalen hoe we onze doelen zullen bereiken in een wereld die zelfs in de relatief korte tijd sinds 25 november 1975, een heel ander uitzicht biedt dan toen we ons op die dag voegden in de rij van naties.

Zonder lang stil te staan bij onze turbulente en gewelddadige geschiedenis van ontheemding, onderdrukking, ontmenselijking en genocide, moeten we erkennen dat de nog steeds te grote invloed daarvan op wie we vandaag zijn en wat we meemaken mede ligt in het feit dat het nog niet goed bewust is gemaakt en niet is verwerkt. Slechts vrij recent zijn steeds meer Surinamers opgestaan om onze geschiedenis zelf te onderzoeken, te schrijven en te herschrijven vanuit het eigen perspectief. Dit is een bijzondere en belangrijke ontwikkeling, omdat het aangeeft dat de bewustmaking begonnen is. Slechts door inzicht en verwerking van oude wonden kunnen we in elk opzicht vrij worden en het verleden achter ons laten, zodat we de kansen van vandaag kunnen benutten en verder kunnen met hernieuwd vertrouwen in onszelf en in anderen.

De negentiende eeuw bracht een eind aan de lijfelijke slavernij, in de twintigste eeuw kregen we als natie op het moment van de onafhankelijkheid, administratief de vrijheid. We staan nu voor de opdracht om in de eenentwintigste eeuw daadwerkelijk economisch zelfstandig te worden en bovendien als land een voorbeeld functie te vervullen.Tussen de vrijheid van 1863 en die van 1975 lagen meer dan honderd jaar. Het is een uitdaging aan u en mij, aan ons allen om ervoor te zorgen dat de volgende stap, naar werkelijke geestelijke vrijheid, economische zefstandigheid en duurzaam welzijn voor allen in Suriname, geen honderd jaar duurt.
We weten wat we van Suriname willen maken. We hebben het in elk geval sinds 1987 duidelijk in onze Grondwet opgenomen: We willen een sociaal rechtvaardige samenleving, waarin het welzijn van allen die hier op ons grondgebied leven, het hoogste doel is van de Staat en haar burgers. Een samenleving die in alle opzichten duurzaam is, zodat ook volgende generaties, op deze plek die ons gegeven is, in welzijn kunnen leven.

De weg naar dit doel is niet gemakkelijk en eist bijzondere inspiratie en volgenhouden arbeid van zowel leiders als volk om de diverse vicieuze cirkels waarin onze gemeenschap gevangen is, te doorbreken. Zelfvertrouwen, het geloof in wat we zelf kunnen, is wat ons in staat stelt te dromen van een goede toekomst en ons de moed geeft om op eigen kracht te werken aan de ontwikkeling van een duurzame welzijnssamenleving. De inspirerende woorden zijn me dwars door alle wederwaardigheden van onze jonge Republiek steeds bijgebleven:
“Wat we zullen zijn is wat we van onszelf zullen hebben gemaakt”.

Even belangrijk als het geloof in eigen kunnen, is het vermogen samen te werken met anderen in de regio en de wereld om onze nationale doelen te bereiken en tegelijk bij te dragen aan een leefbare sociaal meer rechtvaardige wereld, ook voor generaties na ons. Suriname is deel van de wereldgemeenschap en vooral ook deel van het Caraibisch gebied en Zuid Amerika in elke betekenis van het woord en wij zullen in deze verbanden een actieve rol moeten vervullen om onze plaats te kunnen innemen in onze regio en in de wereld.

Als we vandaag op deze vijfendertigste verjaardag van de Republiek Suriname ons afvragen hoe ver we op weg zijn, dan moeten we toegeven dat er nog erg veel werk moet worden verzet. Zeer belangrijk is dat deze verjaardag van Suriname wordt gemarkeerd door het feit dat de financiële middelen die deel waren van de verdragen met Nederland, niet meer beschikbaar zullen zijn. We moeten dus ook financieel op eigen kracht verder naar echte economische zelfstandigheid.

We zullen de eerste stappen  zonder die middelen zetten in een wereld die wankelt op haar economische en politieke grondvesten, terwijl ook onze eigen economie is getroffen door de internationale problematiek en we bijkomende schade lijden door klimaat en weersomstandigheden die ons tot nu onbekend waren. Dit is de wereld waarin wij onze doelen willen waarmaken, de omstandigheden waarin we werkelijke economische zelfstandigheid nastreven en meer welvaart en vooral meer welzijn voor onze gemeenschap willen realiseren. Om ondanks de grote vraagstukken waar we voor staan succes te hebben, moeten we vanuit een geheel nieuw perspectief en op een andere wijze dan tot nu toe, werken aan wat we willen bereiken. Zulke fundamentele veranderingen eisen veel van elke generatie die de taak op zich neemt. Leiders met creativiteit, zelfvertouwen, liefde voor de eigen samenleving, durf en politieke moed zijn hierbij noodzakelijk, maar ook de samenleving moet bereid zijn actief te participeren en de schouders onder het werk te zetten.

Suriname biedt ons nog steeds alles wat we als samenleving nodig hebben voor een succesverhaal. Het is aan ons om het met elkaar waar te maken. De kern hiervan is met elkaar, want hoezeer de materiele welvaart ook van belang is voor het welzijn van de burgers, de grootste opdracht van Suriname is dat alle groepen Surinamers van beide geslachten, met elkaar in solidariteit leven. Dat is de eerste voorwaarde voor welzijn in Suriname en ook dat wat ons uniek maakt en tot een voorbeeld voor de wereld. Hoewel we verder moeten werken aan onze eenheid als Surinamers, ben ik blij met wat we in dit opzicht tot nu toe hebben bereikt. Alle pogingen die, om welke reden dan ook worden ondernomen om disharmonie te veroorzaken moeten krachtig worden tegengaan. We moeten elkaar en onze samenleving koesteren en elkaar inspireren tot solidariteit. Suriname heeft geen verscheidenheid van etnisch culturele groepen, Suriname ís verscheidenheid. Dat is ons karakter. Dat is wie wij zijn. Onze verscheidenheid is onze cultuur. Wij hebben de taak dit samen steeds beter en sterker tot uitdrukking te brengen, door ons onderwijs, gemeenschappelijke activiteiten en tastbare tekens zoals een monument waarin ons eenheidsstreven goed tot uitdrukking wordt gebracht.

Wij hebben mogelijk juist door onze staatkundige onafhankelijkheid, sinds die tijd de omstandigheid dat veel mensen van Surinaamse afkomst niet meer in Suriname wonen en een andere nationaliteit hebben aangenomen. Nu, vijfendertig jaar na 1975, kunnen we vaststellen dat de relatie tussen ons, Surinamers en veel van de mensen van Surinaamse Afkomst, heeft standgehouden. Ook zij hebben om verschillende redenen, direct belang bij een sterk en welvarend Suriname. Het lijkt daarom tijd om deze relatie duidelijk wettelijk te regelen, tot voordeel van ons allen.

Suriname staat voor een tweesprong. De weg waarop we op duurzame wijze onze eigen natuurlijke hulpbronnen zelf in productie brengen, beseffen dat water geen nieuw goud maar een levensvoorwaarde is en we ons bewust zijn van de waarde van alle Surinamers voor een gelukkige samenleving, is de juiste.

Ik wens u hier, alle Surinamers waar ze ook zijn en de mensen afkomstig van Suriname in het buitenland, een plezierige onafhankelijkheidsdag.

Sranan sa wini!